CUKUPKAH NUTRISI SI MANJA ANDA?

Kanak-kanak yang membesar memerlukan banyak tenaga (diukur dalam kalori) begitu juga dengan nutrien lain bagi memastikan tumbesaran dan perkembangan yang normal

Terdapat bukti menyatakan bahawa diet kanak-kanak di bawah usia 5 tahun tidak sentiasa optimum dan*:

• Terlalu tinggi dalam kandungan jenis gula yang merosakkan gigi
• Terlalu rendah dalam kandungan vitamin dan mineral tertentu, seperti vitamin A, vitamin D, zat besi dan juga zink

Rujukan: *http://www.cwt.org.uk/pdfs/Under5s.pdf, maklumat diambil pada 12 Mac 2012

Jenis makanan yang diperlukan dalam diet anak kecil

• Apabila anak semakin membesar, mereka sudah boleh diperkenalkan dengan hidangan keluarga, walaupun hidangannya perlu dipotong-potong kecil
• Anda perlu memastikan hidangan keluarga sesuai untuk anak anda, jadi gunakan jumlah gula, garam dan rempah-ratus yang memadai dalam resipi
• Susu masih memainkan peranan yang penting dalam diet anak anda, walaupun jumlah diperlukan semakin berkurangan, kira-kira 350 ml susu atau 2-3 hidangan produk tenusu dalam sehari
• Anda boleh mempertimbangkan untuk menggunakan susu lembu penuh krim sebagai minuman utama selepas berusia 12 bulan dengan syarat anak kecil anda dibekalkan dengan diet yang baik, pelbagai dan seimbang
• Anak anda hendaklah memakan pelbagai jenis makanan daripada setiap kumpulan makanan dalam jumlah hidangan yang ideal seperti berikut:
  o    4 hidangan makanan karbohidrat sehari
  o    2-3 hidangan produk tenusu sehari (termasuk susu anak)
  o    1-2 hidangan daging atau pilihan lain sehari
  o    5 hidangan buah-buahan dan sayur-sayuran sehari

Apakah keperluan nutrisi anak kecil dan kanak-kanak?

Tenaga

• Anak kecil dan kanak-kanak memerlukan tenaga kira-kira 980 kalori bagi membolehkan badan mereka berfungsi dan bergerak aktif. Ia juga diperlukan untuk tumbesaran dan perkembangan1
• Tenaga dan nutrien yang mencukupi penting untuk tumbesaran tulang, gigi dan tisu otot yang berterusan.2
  1.    Recommended Nutrient Intakes for Malaysia; Ministry of Health Malaysia 2005: pg 206
  2.    Lucas BL. Nutrition in childhood. In: Mahan LK, Escott-Stump S, eds. Krause's Food, Nutrition & Diet Therapy. 11th ed. Philadelphia, PA: Saunders; 2004:214-233
• Badan mendapat tenaga daripada lemak, karbohidrat dan protein

Protein

• Protein diperlukan untuk membina, menjaga dan membaiki tisu badan, serta untuk menghasilkan enzim yang mengawal banyak fungsi badan. Tubuh badan seseorang menghasilkan banyak proteinnya dengan sendiri, protein ini melakukan banyak fungsi yang berlainan dalam badan. Tetapi tidak seorang pun, terutamanya kanak-kanak, boleh menghasilkan semua protein yang diperlukan untuk menjadi sihat.
• Pakar menyarankan kanak-kanak berusia 1 hingga 3 tahun mengambil 13 gram protein sehari.*

Rujukan: *Food and Nutrition Board, Institute of Medicine of the National Academies. Dietary Reference Intakes for Energy, Carbohydrate, Fiber, Fat, Fatty Acids, Cholesterol, Protein, and Amino Acids. Washington, DC: The National Academies Press; 2005

Keperluan yang disarankan oleh Malaysia Recommended Nutrient Intake (MRNI) ialah kanak-kanak dari usia 1-3 tahun hendaklah mengambil protein sebanyak 17 g/hari*
Rujukan: *RNI Recommended Nutrient Intakes for Malaysia; Ministry of Health Malaysia 2005; pg 61

• Protein yang ideal mengandungi semua asid amino perlu -  binaan sel yang digunakan oleh badan untuk menghasilkan protein - dalam jumlah yang berpatutan.
• Protein lengkap mengandungi semua asid amino perlu dalam jumlah yang berpatutan. Makanan haiwan seperti susu, daging dan ikan adalah protein yang lengkap.

Lemak

• Lemak diet membekalkan sumber tenaga pekat dan asid lemak perlu yang tidak boleh dihasilkan oleh badan dengan sendiri. Asid lemak perlu membenarkan badan menyerap vitamin tertentu dan mempengaruhi fungsi badan lain.
• Kanak-kanak memerlukan lebih banyak lemak daripada orang dewasa kerana badan mereka menggunakan lebih banyak tenaga semasa mereka membesar dan berkembang. Untuk kanak-kanak berusia 1 hingga 2 tahun, pengambilan lemak yang membekalkan 30% hingga 40% kalori disarankan. Untuk kanak-kanak berusia 2 hingga 3 tahun, pengambilan lemak yang membekalkan 30% hingga 35% kalori disarankan, lemak hendaklah datang daripada punca lemak politaktepu dan monotaktepu, seperti ikan, kekeras dan minyak sayuran.1,2,
• US Department of Health and Human Services and US Department of Agriculture. Dietary Guidelines for Americans. 6th ed. Washington, DC: US Government Printing Office; 2005.
• Food and Nutrition Board, Institute of Medicine of the National Academies. Dietary Reference Intakes: recommended intakes for individuals. US Department of Agriculture, National Agricultural Library web site.http://fnic.nal.usda.gov/nal_display/index.php? info_center=4&tax_level=3&tax_subject=256&topic_id=1342&level3_id=5140&level4_id=0&level5_id=0 &placement_default=0. Maklumat diambil pada 3 September 2008.
• Di Malaysia, pengambilan nutrien yang disarankan (MRNI) menunjukkan kanak-kanak dari usia 1-3, mempunyai julat pengambilan lemak yang lebih tinggi iaitu 25-35% kcal*

Rujukan: *RNI Recommended Nutrient Intakes for Malaysia; National Coordinating Committee on Food and Nutrition Ministry of Health Malaysia 2005; pg 34

Lemak Omega-3 didapati dalam ikan berminyak yang perlu diberikan sebanyak 1-2 kali seminggu.
 

AA dan DHA

Lonjakan pertumbuhan otak bermula sejak lahir dan diteruskan sepanjang peringkat anak kecil.1 Penggandaan sel yang pantas dalam otak diteruskan hingga ke tahun kedua anak kecil.1
Asid lemak politaktepu rantai panjang (LCPs), asid arakidonik (AA) dan asid docosahexaenoic (DHA) menyokong perkembangan kognitif dan visual dalam kalangan anak kecil dan pada masa yang sama lonjakan pertumbuhan otak berterusan.1-6

1. Dobbing J. The later development of the brain and its vulnerability. In: Davis JA, Dobbing J, eds. Scientific  Foundations of Paediatrics. London, UK: William Heinemann Medical Books Ltd; 1974:565-577.
2. Carlson SE. Behavioral methods used in the study of long-chain polyunsaturated fatty acid nutrition in primate infants. Am J Clin Nutr. 2000;71(suppl):268S-274S.
3. Georgieff MK, Innis SM. Controversial nutrients that potentially affect preterm neurodevelopment: essential fatty acids and iron. Pediatr Res. 2005;57(5 pt 2):99R-103R.
4. Lien V, Pramuk K, MacDonald I, Mickelson JR, Goh YK, Clandinin MT. Consuming an AA and DHA fortified beverage for 7 months improves visual perception among children 4–7 years old [abstract]. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2005;40(5):698. Abstract PN2-09.
5. Morale SE, Hoffman DR, Castañeda YS, Wheaton DH, Burns RA, Birch EE. Duration of long-chain polyunsaturated fatty acids availability in the diet and visual acuity. Early Hum Dev. 2005;81(2):197-203.
6. Willatts P, Forsyth JS, DiModugno MK, Varma S, Colvin M. Effect of long-chain polyunsaturated fatty acids in infant formula on problem solving at 10 months of age. Lancet. 1998;352(9129):688-691.

Walau bagaimanapun, tiada bukti yang mencukupi untuk mengaitkan paras pengambilan DHA dan/atau EPA yang bertambah dapat memperbaiki perkembangan fizikal atau mental atau manfaat fungsi khusus dalam kalangan kanak-kanak berusia 2 – 18 tahun.
Terdapat bukti mungkin untuk menyarankan julat Pengambilan Disarankan bagi EPA + DHA (dan bukan DHA sahaja) yang boleh membantu mencegah penyakit kronik (dilaraskan mengikut usia) *:

    100- 150 mg untuk 2-4 tahun
    150- -200 mg untuk 4-6 tahun
    200- -300 mg untuk 6-10 tahun

Rujukan: *Joint FAO/WHO Export Consultation on Fats and Fatty Acids in Human Nutrition, 10-14 Nov 2008, WHO, Geneva

Karbohidrat

• Karbohidrat merupakan sumber tenaga yang baik untuk anak kecil yang aktif dan sedang membesar. Jumlah karbohidrat yang diperlukan berjulat dari 55-75% daripada jumlah tenaga.1 Fungsi utama karbohidrat adalah untuk membekalkan tenaga ke sel-sel di seluruh badan.
• Karbohidrat adalah kanji dan gula di dalam makanan
• Kanji merupakan komponen utama bijirin, kekacang, bijian dan sayuran berubi
• AAP menyarankan karbohidrat akan menyumbang 50% hingga 60% tenaga apabila anak berusia 5 tahun.2,3,4

1. RNI Recommended Nutrient Intakes for Malaysia; Ministry of Health Malaysia 2005: pg
2. US Department of Health and Human Services and US Department of Agriculture. Dietary Guidelines for Americans. 6th ed. Washington, DC: US Government Printing Office; 2005.
3. Dietz WH, Stern L, eds. Guide to Your Child's Nutrition: Making Peace at the Table and Building Healthy Eating Habits for Life. New York, NY: Villard Books; 1999.
4. Data on file, Pfizer Nutrition (PROGRESS GOLD® macronutrient comparisons, September 2008).

Serat

• Serat adalah bahagian bijirin dan sayuran yang tidak diuraikan dalam usus kecil dan penting untuk mencegah sembelit dan gangguan usus yang lain
• Oligofruktosa adalah serat diet terlarut yang dikelaskan sebagai karbohidrat tidak boleh cerna.1,2  Oligofruktosa boleh membantu pencernaan, meningkatkan ketetapan, merangsang najis lebih lembut dan mengurangkan risiko sembelit1,3

1. Niness KR. Inulin and oligofructose: what are they? J Nutr. 1999;129:1402S-1406S.
2. Roberfroid MB. Health benefits of non-digestible oligosaccharides. In: Kritchevsky D, Bonfield C, eds. Dietary Fiber in Health and Disease. New York, NY: Plenum Press; 1997:211-219. Advances in Experimental Medicine and Biology; vol 427.
3. Schneeman BO. Fiber, inulin and oligofructose: similarities and differences. J Nutr. 1999;129:1424S-1427S.

• Di Malaysia, pengambilan nutrien yang disarankan (MRNI) berjulat dari 19-25 g/hari daripada jumlah serat untuk kanak-kanak*.

Rujukan: *RNI  Recommended Nutrient Intakes for Malaysia; Ministry of Health Malaysia 2005; pg 48
 

Mikronutrien: Vitamin dan Mineral

Vitamin

• Vitamin adalah bahan organik kompleks yang diperlukan dalam jumlah yang sangat kecil untuk menjalankan banyak proses penting dalam badan
• Diet kanak-kanak mesti membekalkan jumlah vitamin yang betul untuk memastikan tumbesaran yang baik. Setiap vitamin memainkan peranan penting masing-masing dalam perkembangan kanak-kanak.

Vitamin A*

• Menjaga kesihatan kulit dan membran mukus
• Penting untuk fungsi mata.   

Vitamin B*

• B1 /Tiamina – diperlukan untuk penghasilan tenaga daripada karbohidrat
• B2/Riboflavin – diperlukan untuk penghasilan tenaga daripada protein, lemak dan karbohidrat
• B12/Cyanocobalamine – diperlukan untuk penghasilan sel darah merah

Vitamin C*

• Meningkatkan penyerapan zat besi daripada sumber bukan daging
• Menyumbang kepada penyerapan zat besi daripada makanan

Vitamin D*

• Membantu badan memanfaatkan kalsium dan fosforus
• Diperlukan bagi penyerapan dan penggunaan kalsium dan fosforus
• Kekurangan vitamin D yang teruk boleh menyebabkan riket, penyakit yang dikategorikan oleh pemineralan tulang yang lemah, contohnya seperti kaki bengkok, berjalan dengan lambat atau pergelangan tangan dan buku lali bengkak.1

Rujukan: *1.MOH Guide to Nutrition Labelling and Claims; Dec 2010, 1.Blok BH, Grant CC, McNeil AR, Reid IR. Characteristics of children with florid vitamin D deficient rickets in the Auckland region in 1998. N Z Med J. 2000;113:374-376.

Mineral

Mineral adalah bahan tidak organik yang diperlukan oleh badan untuk menjalankan pelbagai fungsi
Mineral tidak boleh dihasilkan oleh badan dan mesti diperoleh daripada diet. Zat besi, zink, kalsium dan fosforus adalah antara mineral paling penting untuk kanak-kanak membesar.

Zat besi*

• Merupakan satu faktor dalam pembentukan sel darah merah.
• Satu komponen hemoglobin dalam sel darah yang membawa oksigen ke seluruh badan. Zat besi juga kritikal untuk fungsi motor yang betul.1

1. Lozoff B, Jimenez E, Hagen J, Mollen E, Wolf AW. Poorer behavioral and developmental outcome more than 10 years after treatment for iron deficiency in infancy. Pediatrics [serial online].

• Jika anak tidak mendapat zat besi yang mencukupi untuk satu tempoh yang lama, dia boleh mendapat anemia kekurangan zat besi, satu keadaan yang membataskan keupayaan darah untuk membawa oksigen. Ia boleh mengganggu perkembangan minda, menjejaskan kemahiran motor anak dan keupayaannya untuk belajar.

Zink*

• Penting untuk tumbesaran.

Kalsium*

• Membantu dalam pembentukan tulang dan gigi yang kuat

Rujukan: *MOH Guide to Nutrition Labelling and Claims; Dec 2010

Memenuhi keperluan nutrisi kanak-kanak

• Makanan yang berbeza membekalkan vitamin dan mineral yang berbeza, oleh itu diet yang pelbagai dan seimbang penting untuk mendapatkan semua nutrien ini dengan jumlah yang mencukupi
• Kanak-kanak hendaklah memakan pelbagai jenis makanan daripada setiap kumpulan makanan bagi memenuhi keperluan nutrisi mereka
• Susu anak kecil dirumus khas untuk melengkapkan diet dan diperkuat dengan zat besi serta vitamin dan mineral utama lain yang dapat memberi manfaat tambahan kepada diet anak-anak

•